![]()
- چرا کاندیدای انتخابات شورای شهر تهران شدید ؟
کلان
شهر تهران ، مجموعه ایست متشکل از فرصت ها و تهدید ها ، نقاط قوت و ضعف ،
زیبایی ها و زشتی ها ، تهران شهریست منحصر بفرد که مدیریت بر آن مستلزم
بهره گیری از دانش ، تخصص ، عشق ، هنر ، آینده نگری ، کلان نگری و در عین
حال ریز بینی ، جسارت و اقتدار ،عطوفت و مهربانی است . بطور خلاصه اداره
شهر تهران بدون نگرش راهبردی امکانپذیر نیست .
هم اکنون تراکم جمعیت در تهران را بیش از 400 نفر برای هرکیلومتر مربع برآورد کرده اند .
تهران شهریست که برای مدیریت بر آن باید جهانی اندیشید و محله ای عمل کرد
. اداره چنین شهری به مدیریت کاآمد و اثربخش نیاز دارد . تهران را نمی شود
تک بعدی مدیریت و اداره کرد ، با توجه به تخصصم در مورد مدیریت شهری و
تجارب چند ساله ام در کسوت وزارت و سایر مسئولیت های اجرایی قبلی فکر می
کنم که از مجموعه مسائل مدیریت شهری تهران آگاه بوده و می توانم در کنار
سایر اعضای شورای محترم شهر تهران ، گامی در اعتلای نام و آوازه تهران که
آبروی ایران است برداشته وانشاءالله الگویی از مدیریت شهری متوازن و توسعه
یافته که در آن حرمت انسان (شهروند )در بالاترین حد خود رعایت می شود و توسعه محور انسان است نه انسان محور توسعه ارائه دهیم .
این
را هم بگویم که با کوچکترین غفلت در مدیریت اثربخش شهری در تهران ، کفه
تهدید ها و چالش ها و نقاط ضعف نسبت به فرصت ها و نقاط قوت بالاتر آمده و
زمینه برای ایجاد بحران های شهری ، اقتصادی ، اجتماعی و... مساعد می شود .
مشکلات
جاری تهران را با ورزشکار و قهرمان و هنرپیشه و مجری نمی شود حل کرد ،
تهران مدیرانی می خواهد که همزمان گذشته ، حال و آینده را ببینند ، تحلیل
کنند و برنامه ریزی نمایند .
مدیریت
شهری تهران فرایندی متکی به یک نفر نیست ، مدیریت تهران ، شهر شناس ،
روانشناس و جامعه شناس و آسیب شناس می خواهد ،مدیریت تهران تحلیلگر می
خواهد ، من فکر می کنم با تغییر رویکرد و ذائقه انتخاباتی مردم ، بجای
انتخاب نام ها و نشان ها و مدال ها به انتخاب برنامه ها و راهبرد ها و
سوابق ، در آینده شاهد شورایی اثربخش و تاثیر گذار در فرایند توسعه شهری
باشیم .
2- به عنوان یک کاندیدای شورای شهر برنامه های شما برای بعد از انتخاب شدن چیست ؟
کلیت
مسائل و مشکلات کلان شهر تهران را اکثرا" می دانند اما آسیب شناسی و ریشه
یابی و رسیدن به زمینه های این مسائل و چالش ها نیاز به کار علمی دارد .
برداشت من این است که شورای شهر آینده در مورد یک سری چالش ها باید ، پرسشگر و پاسخگو باشد ، اینکه
مدام از آلودگی صوتی ، آلودگی بصری ، آلودگی آب و هوا ، نابسامانی های
اجتماعی ، مشکلات معیشتی و فاصله طبقاتی حرف بزنیم ولی دانسته یا ندانسته
وبا مدیریت غیر علمی و تک بعدی و یا عدم مدیریت به این این مسائل دامن
بزنیم ، می شود فرافکنی و حل کردن صورت مساله ، به اعتقاد من اعضای شورای
شهر در مورد تک تک شهرنشینان مسئولیت وجدانی و اخلاقی دارند و حداقل
انتظاری که از آن ها می رود این است که اگر نمی توانند بسازند لا اقل خراب
نکنند .
3-
در صحبت های قبلی خود به مدیریت اثربخش بر چالش های شهری تهران و همچنین
استفاده از فرصت ها ی موجود برای توسعه متوازن شهری اشاره کردید ، بطور
خلاصه شهر تهران با چه چالش های اساسی روبروست :
مسائل
و چالش های شهر تهران آنقدر تنوع و گستردگی دارد که از نظر ماهیت نمی شود
آن ها را اولویت بندی کرد ، به عبارت دیگر تمام مسائل شهر تهران مهم و
دارای اولویت بوده و عدم توجه به هرکدام از ان ها می تواند زمینه ساز بروز
مشکلات و بحران شود .
بطور کلی مسائل شهر تهران را می توان در ابعاد مختلف جغرافیایی و زیست شناختی ، اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی و.. بررسی و تحلیل نمود .
برخی
از مهمترین این چالش ها که به دلیل عمق تاثیر گذاری آن ها ، اهمیت بیشتر
از سایر مسائل دارد را می توان به این موارد اشاره کرد :
ü زلزله
، تهران شهریست روی گسل های زلزله (15 گسل خطرناک) ، حدود 170 سال پیش یک
بار تهران با یک زلزله کاملا" ویران شده همچنین مطالعات کارشناسی بیانگر
وقوع زلزله های بیش از 7 ریشتر در هر 150 سال است .
بحران
ناشی از بروز این زلزلهی خطرناک در شهری مانند تهران که نزدیک به یک
ششم جمعیت کشور و قریب به اتفاق مراکز حساس سیاسی،اجتماعی،اقتصادی و ملی
را در خود جای داده است، کشور را با وضعیتی بحرانی روبهرو خواهد کرد ،
ابعاد نگران کننده مساله در این است که در شرایط فعلی یک زلزله 7 ریشتری
موجب خسارت بالای 60 درصد به بیش از 95 درصد
ساختمان ها شده و تلفات آن بیش از هرجنگ و فاجعه ای خواهد بود . با این اوصاف به نظر می رسد شورای
شهر و شهرداری به عنوان اولویت اول و اساسی باید به استاندارد سازی سازه
های شهری از یک طرف و پیش بینی شرایط ویژه در صورت وقوع زلزله بپردازد .
ما نمی توانیم در مقابله با زلزله به چند مانور و چند آیین نامه و چند
مرکز و ستاد مقابله با بحران دلخوش کنیم ، پیشگیری از تلفات ناشی از زلزله
در تهران امری است که نیاز به عزم ملی و اراده قطعی دارد . اگر از سال ها
قبل که این مباحث مطرح شد ، مدیریت درستی به ساخت و سازهای جاری و در دست
اقدام می شد امروز بخش اعظمی از ساختمان های تهران در مقابل با زلزله ایمن
بود . متاسفانه مشکل ما در مورد زلزله فقط ساختمان های فرسوده نیست ، تجارب
مستند شده در مورد زلزله های اتفاق افتاده در شهرها ی دیگر در سال های
اخیر نشان می دهد که بسیاری از ساختمان های نوساز ، حتی سازه های دولتی مثل
بیمارستان و ادارات و.. که باید الگوی استاندارد سازی برای سازه های
مسکونی باشد در مورد زلزله آسیب پذیر هستند .
پس به عنوان یک راهبرد اساسی اگر نمی توانیم از زلزله پیشگیری کنیم باید
از همه نظر برای به حداقل رساندن تلفات زلزله آماده باشیم ، با توجه به
تجارب کشور های جنوب شرق آسیا در این مورد که زلزله های بمراتب شدید تر از
ما را تجربه کرده و بخوبی زلزله را مدیریت کرده اند این کار شدنی است
.
ü کمبود و آلودگی آب :
با
توجه به خشک سال های بیست ساله اخیر ایران اکنون در مرحلهی«تنش آبی»قرار
دارد و در صورت ادامهی روند کنونی،در آینده با«بحران آبی»مواجه خواهد در
این میان،تهران به عنوان پایتخت و قطب اول جمعیت،با بیش از 12 میلیون نفر
جمعیت و تراکم صنعت که در حال رشد نیز هست،چالشهایی جدی تری را به دنبال
دارد. تامین
پایدار آب مورد نیاز برای دوازده ملیون جمعیت ثابت و چند ملیون جمعیت شهر
های اقماری یکی از مهمترین چالش های مدیریت شهری در شرایط فعلی و آینده
خواهد بود . گفته شده است که شهر تهران به تنهایی معادل 16 استان کشور آب مصرف می کند .
با توجه به محدودیت در جایگزینی منابع آب سالم لازم است تا در مورد فرهنگ
مصرف آب در تهران و کل کشور چاره ای اساسی اندیشیده شود ، تصور اینکه
روزانه میلیون ها لیتر آب قابل شرب به دلیل نبود زیر ساخت ها و همچنین عدم
بستر سازی فرهنگی و اجتماعی هدر می رود در حالیکه کشور ما از کمبود شدید آب
برای مصارف خانگی و کشاورزی روبروست تاسف بار است .مشکل و معضل دیگر
استفاده از فاضلاب های خام شهری تهران در آب یاری زمین های کشاورزی ری و
ورامین است که به دلیل آلودگی این آب ها به فلزات سنگین و آلودگی میکروبی
تاثیر مستقیم در سلامت مردم دارد .
مدیران
شهری تهران می بایست به مساله آب و فاضلآب نگاه راهبردی داشته باشند .
مدیریت بر منابع آب و فاضلاب در تهران می تواند علاوه بر حل مشکل کم آبی ،
زمینه ساز توسعه و شکوفایی کشاورزی در مناطق پیرامون شود .
ü آلودگی هوا
شرایط
اقلیمی تهران به همراه رشد نا متوازن شهری موجب آلودگی شدید هوای شر تهران
شده است که این امر همه ساله در فصل زمستان و با پدیده ی وارونگی شدت می
یابد . حل مشکل آلودگی هوا نیاز به عزم جدی دارد ، استفاده از سوخت پاک ،
از رده خارج کردن خودروهای فرسوده ، توسعه حمل و نقل همگانی از راهکارهایی
است که می تواند در کاهش آلودگی هوا موثر باشد .
ü انباشت زباله
متاسفانه میزان تولید زباله در تهران در مقایسه با استاندارد های جهانی
بسیار زیاد است . از طرف دیگر گفته شده که حداکثر ده درصد از زباله تولیدی
بازیافت می شود ، اینجا دو مساله داریم ، یکی اینکه اصولا" چرا باید زباله بیش از مقدار حداقلی تولید کرد .
دوم
اینکه چرا باید فرایند ها و منابع محدود به گونه ای سامان دهی شود که دور
ریز آن ها زیاد باشد و از طرف دیگر پس از تولید زباله چرا امکان بازیافت
حداکثر بوجود نیامده است .
وقتی از منظر زیست محیطی به این مساله نگاه می کنیم ، می بینیم که تجزیه
بخش عمده ای از این زباله ها مثل پلاستیک هزاران سال زمان می خواهد به
ضرورت و اهمیت تمرکز بر مدیریت زباله پی می بریم .
ü ترافیک
در
حال حاضر،مسألهی حملونقل و ترافیک بزرگترین گرفتاری تهران است که از
جهات گوناگون،مانند اتلاف وقت و انرژی،و آلودگی هوا تبعات بسیار منفی دارد ،
متاسفانه در شرایط جاری با افزایش جمعیت و افزایش خودرو در تهران به بار
ترافیکی افزوده می شود .
در
تهران،2900 کیلومتر راه اصلی و حدود دوبرابر این رقم شبکههای فرعی وجود
دارد.50 میلیون متر مربع در تهران،به سطح سوارهرو اختصاص دارد.خیابانهای
شهر تهران حدود یک میلیون خودرو ظرفیت دارند،در حالی که اکنون بیش از 8/2
میلیون خودرو در تهران تردد می‌کنند.
تهران
روزانه بیش از 3 میلیون نفر ساکن غیر بومی دارد که عمدتا از شهرها و
شهرکهای اقماری اطراف وارد شهر میشوند و شبها آن را ترک می‌کنند.امروزه
در تهران 13 تا 14 میلیون سفر شهری صورت میگیرد که حدود 50 درصد آن از
طریق وسایل حملونقل عمومی،و 50 درصد باقی از طریق خودروهای شخصی یا
مسافرکشها صورت میگیرد. مشخص است که سفر 13 تا 14 میلیونی در 12 تا 13
ساعت،بویژه در روزهای بارانی،مشکلات متعددی را ایجاد می‌کند که بیماری های
ناشی از آلودگی هوا و مشکلات روانی بخش کوچکی از آن هاست .
ü آسیب های اجتماعی
تهران
از ابعاد متفاوت،الگویی برای دیگر نقاط کشور است که از آن جمله
می‌توان،به الگو شدن انواع بزهکاری اشاره کرد.از میان بزهکاریهایی که گاه
به نظر میرسند و گاه در صحنهی حوادث روزنامهها نوشته میشوند،برخی از
بزهکاریها از خارج وارد شده‌اند و برخی داخلی و مختص تهران هستند.افزایش
آمار انواع بزهکاری در تمام نقاط کشور،هرچند حکایت از وجود علل و
زمینههای ارتکاب به آنها دارد،اما این علل و زمینهها شاید در تهران
بیشتر از دیگر نقاط کشور وجود داشته باشند.رئیس قوهی قضاییه چندی پیش
اعلام کرد،سالانه چهار تا پنج میلیون پرونده وارد محاکم قضایی کشور
می‌شود.از سوی دیگر قوهی قضاییه در تمام نقاط کشور با کمبود شدید
قاضی،کارمند،امکانات و بودجه روبه روست.این کمبودها در تهران به شدت احساس
میشوند. رسیدگی به هرپرونده بیش از شش ماه طول میکشد. فقدان برخورد به
موقع،خود موجب افزایش برخی بزهکاریها، ناتوانی از کنترل و مهار آنها، و
جری شدن مجرمان می‌شود.
ü کمبود فضای سبز
تهران
که زمانی شهر باغ های زیبا بوده امروزه در مقایسه با سرانه جمعیت آن از
فقر فضای سبز رنج می برد ، .میدانیم که فضای سبز،علاوه بر تلطیف هوا و
خنکی آن، می‌تواند مقدار زیادی از اکسیژن ساکنان را تأمین کند و محیطی
آرامبخش برای اوقات فراغت شهروندان فراهم سازد.کمبود چنین فضاهای مناسبی
سبب محبوس شدن افراد در حریم خانهها و اختلال در رابطهی انسان و شهر شده
است که در نهایت این موضوع،کیفیت زندگی شهری را کاهش می‌دهد.
4- در حوزه حفظ و ارتقاء منزلت شهروندی چه برنامه هایی دارید ؟
ü کمک به توسعه رفاه اجتماعی
رفاه اجتماعی تعبیری است معطوف به وضعیت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی که حفظ
کرامت انسانی و مسئولیت‌پذیری شهروندان جامعه، در قبال یکدیگر و ارتقای
توانمندی‌ها، از اهداف آن است.به اعتقاد من رفاه اجتماعی مهمترین و اساسی ترین پیش نیاز انجام هر برنامه توسعه است .
ü توسعه حقوق شهروندی
نیل به رفاه اجتماعی بدون بسط و توسعه حقوق شهروندی امکان پذیر نمی باشد .در جامعه ای که متعهد به مبانی رفاه اجتماعی باشد شهروند کسی
است که حقوق فردی و جمعی خود را می شناسد و از آنها دفاع می کند، قانون را
می شناسد و به آن عمل می کند و از طریق آن مطالبه می کند، از حقوق معینی
برخوردار است. به چنین شهروندی اصطلاحا" شهروندی فعال گفته می شود .
ü توسعه مشارکت اجتماعی
توسعه پایدار در مفهوم درست و اسلامی آن فقط از طریق مشارکت
حداکثری ، هدفمند و فعال مردم در اداره امور جامعه امکان پذیر است . تنها
تحقق مشارکت حداکثری آحاد جامعه است که موجب توسعه ی مردمی و پایدارمیسر می
گردد. مشارکت یعنی اینکه شرایط بگونه ای نهادینه شود که آحاد مردم از طریق نهادهای مختلف اجتماعی غیر دولتی ( (NGO، به طور موثر در تصمیم گیریهای مرتبط با زمینه های گوناگون اجتماعی فعالیت کنند .
این امر مفهومی جدید و غریب نبوده بلکه ریشه های عمیقی در تعالیم دین مبین
اسلام ، سیره نبوی و ائمه اطهار و همچنین آداب و سنن جامعه دارد .
ü یکی
از محور های مورد نظر اینجانب ، توسعه استفاده از توانمندی زنان در مدیریت
شهری است . به اعتقاد من شهر الگویی بزرگ از خانواده است . همانطور که
خانواده بر مدار و محور زنان می چرخد در بسیاری از ابعاد شهری نیز می توان
از توانایی های ذاتی و اکتسابی زنان استفاده کرد ، بخصوص در سال های اخیر
که نرخ تحصیلات آن ها حتی از مردان نیز پیشی گرفته است .
استفاده از دانش ، مهارت و تجربه زنان در مدیریت شهری در جنبه های کلان و خرد ، عینی و ذهنی قابل اجرا می باشد .
ü از دیگرمحور های مهم در این خصوص توجه ویژه به سالمندان می باشد
، نتایج بررسی های جمعیت شناختی در تهران بیانگر این است که نمودار جمعیت
شهر تهران پس از شصت سالگی سریعا" در حال باریک شدن است بطوری که پس از شصت
سالگی حدود چهل درصد سالمندان تنها و فاقد همسر بوده و این امر نیاز به
حمایت های اقتصادی، اجتماعی،درمانی، حمایت های عاطفی، ارتباط فرزندان با آنها را بیش از پیش نشان می دهد .
هر چند که هنوز هم فرهنگ احترام به سالمندان به عنوان یکی از ویژ گی های
بارز فرهنگ ایرانی در خانواده های ما جریان دارد با این حال نباید از
مسئولیت و تکلیف حاکمیت در این باره شانه خالی کرد .
سالمندان همانند سایر اقشار جامعه و حتی بیشتر از آن ها نیاز به مراقبت های پزشکی بیشتر، غذای مناسب، تفریح و سایر خدمات مورد نیاز زندگی داشته لذا می بایست در ساختارهای شهری شرایط لازم جهت رفاه این قشر پیش بینی شود .
ü بهبود مولفه های سلامت شهری :
سلامت حالتی است که فرد از یک رفاه کامل جسمی ، روانی ، اجتماعی و معنوی برخوردار باشد .
با توجه به تعریف فوق برخی از شاخص های سلامت شهری موارد ذیل است :
محل
زندگی / وسایل نقلیه در دسترس /هزینه های میانگین هرخانوار در مقایسه با
خانوار/ میزان اجاره به نسبت کل درآمد /متوسط زمان سفر به محل کار / ماهیت و
نوع شغل و درآمد / وضعیت فقر و تنگ دستی / کودکان کار/ زنان زنان سرپرست
خانوار / نسبت جمعیت فعال به کل جمعیت / وضعیت سلامت روانی و......
ü توسعه مشارکت اجتماعی در مدیریت شهری
مشارکت اجتماعی اساس توسعه پایدار شهری است.شهروندان به طور مستقیم با مسایل شهر درگیر بوده و نسبت به مقولاتی که به طور غیرمستقیم فرد و خانواده آنها را تحت تاثیر قرار می دهند، حساس هستند. مشارکت های شهری باعث ایجاد دانش و آگاهی مستقیم نسبت به مسایل شهری شده، فضای اطمینان بخشی ایجاد می کنند.
مشارکت های سودمندانه شهری خصلتی دو سویه داشته،داوطلبانه و آگاهانه هستند و مشارکت کنندگان حق شرکت در تصمیم گیری هارا دارند.
ü توسعه نشاط و شادمانی:
شادمانی از جمله مهمترین موضوعها و شاخص های سلامت شهری است. شادمانی در میان مردم کشورهای جهان، متفاوت است . پراکنش جغرافیایی شادی در جهان، با توجه به شاخص های متعدد زندگی، بیانگر رویکرد مردم جهان به شادمانی است. با نگاهی به نقشه پراکنش شادی می توان به این نتیجه رسید که عموما مردمان کشورهای توسعه یافته ،نسبت به شهروندان کشورهای توسعه نیافته بیشتر شادند.
5- علاوه بر مسائل مربوط به حفظ و تکریم منزلت شهروند چه راهبردهای دیگری برای مدیریت شهری اثربخش پیشنهاد می کنید ؟
ü باید شرایط برای توسعه همه جانبه اقتصادی و اجتماعی پایدار ، فراهم شود
ü شرایط کار و زندگی کلیه شهروندان به ویژه به افراد و گروههای کم درآمد مورد توجه قرار گیرد.
ü باید مفهوم مدیریت واحد شهری به معنی کامل آن محقق گردد ، برای اینکه شهرداری ها بتوانند مدیریت واحد شهری را برعهده بگیرند باید متحول شوند و از پوسته سنتی خود خارج شوند ،
نمی شود راهکارهای ناکارآمد و سنتی را حفظ کرد ، به مدیریت مشارکتی اعتقاد
نداشت ، شهروند را به عنوان رکن اصلی در فرایند توسعه شهری نپذیرفت و
ادعای مدیریت واحد شهری کرد .
ü ساختار های سازمانی و تشکیلاتی باید نوسازی شود ، شیوه های مدیریت مالی و اقتصادی اصلاح گردد ، جامع نگری و نگرش کلان جای بخشی نگری را بگیرد .
6- از نظر شما مناسب ترین روش مدیریت شهری در شرایط فعلی چیست ؟
به نظر من برای شهر تهران با توجه به پتانسیل هایی که دارد ، نظام مدیریت شهری مشارکتی (محله محور ) مناسبترین روش مدیریت شهری است ،
در نظام مدیریت مردمی هدف این است که همه حضور داشته باشند و همه عناصری
که در مدیریت شهری موثر هستند باید بتوانند به سهم خود در این امر مشارکت
کنند ، استقرار و نهادینه شدن نظام
محله محور مدیریت شهری ، به مجموعه فعالیت شهرداری ها در مدیریت شهری ،
مشروعیت ، شفافیت ، پاسخگویی و محاسبه پذیری بخشیده و موجب پوشش حداکثری
فعالیت ها می شود .
7- شما عمده ترین مشکلات مدیریت شهری تهران در حال حاضر چه مواردی می دانید ؟
ü نظام مدیریت شهری در حال حاضر ، متمرکز، بخشی و از بالا به پایین است ، گسترده و دیوان سالارانه است ، غیر مشارکتی است
، فاقد شیوه ضابطه مند ، روشمند و همگون در ساختار سازمانی بوده و شکل و
محتوای آن تطابق لازم را ندارد ، فاقد انتظام ساختاری است و در آن تداخل
موضوعی و وظایف وجود دارد که این امر موجب ناکارامدی می شود .چابک نیست،
بین تصویب روشمند تا اجرا فاصله دارد . فاقد انعطاف سازمانی است ، فاقد استانداردهای مرتبط با مدیریت شهری است .وضعیت
منابع و مصارف آن مشخص نیست ، درآمد های پایدار ندارد و استراتژی های
عمرانی آن هم مشخص نیست ، اولویت بندی نشده که منابع محدود را در کدام بخش
ها هزینه کنیم تا نتایج بهتری بگیریم ." نظام
درآمد و هزینه ای شهرداری تدوین و تصویب نشده "از طرف دیگر سیستم مالی و
عملیات حسابداری شهرداری ونظام درآمدی و بودجه ای شهرداری شفاف نیست و
ایرادات ساختاری دارد . برنامه شهرداری متناسب با برنامه توسعه ای و سند چشم انداز کشورنیست . نقش و جایگاه فناوری اطلاعات در سیستم های شهرداری نهادینه نشده و درحالیکه شهرداری باید پیشتاز " شهروند الکترونیک " باشد در این خصوص عقب افتادگی دارد . جای خالی نخبگان ، کارآفرینان ، جوانان خلاق و افراد توانمند علمی در نظام مدیریت شهری مشهود است . خلاء نظارتی شوراهای اسلامی بر عملکرد و فعالیت های شهرداری به ویژه نظارت بر امور مالی و اموال شهرداری ها مشهود است .نظام
ارزیابی عملکرد و پاسخگو بودن به مطالبات شهروندان در سیستم مدیریت شهری
نهادینه نشده است . خدمات متنوع شهری نیاز به توسعه ارتقاء ظرفیت دارد .
